"پیشی خورد" در دوشنبه های نقد

نشست نقد و بررسی نمایش "پیشی خورد" به نویسندگی و کارگردانی پوریا گلستانی و با حضور عرفان پهلوانی و حسن پارسایی روز دوشنبه مورخ 9 مردادماه سال جاری توسط  کانون ملی منتقدان تئاتر ایران در خانه نمایش برگزار شد.
در ابتدای این نشست حسن پارسایی در خصوص نام نمایش گفت : در انتخاب عنوان نمایش باید تخصص داشت. پیشی خورد عنوان قصه است و حتی متن را هم لو می دهد. آدم فکر می کند قصه کمیک است. این عنوان آسیب زیادی به اجرا زده است!
این نمایش روایی است و چرخه داستان گویی آن برجسته است و هر مرحله با اتفاقی که می افتد، داستان وارد ژانر تازه ای می شود و در آخر هم ژانری را ارائه می دهد که اصلا انتظارش را نداریم. نمایشنامه با یک کمدی سیاه شروع می شود و بعد یک ابزورت به آن اضافه می شود و بعد تبدیل می شود به یک کمدی جنایی و در نهایت هم به تراژدی تبدیل می شود! بنابراین متن ویژگی های زیادی دارد و تبدیل شدن اش به نمایشنامه توجیه دارد. البته ژانری تبدیل می شود به ژانر اصلی که بر باقی ژانرها غالب است و می بینیم که تراژدی ژانر اصلی است.
درباره موضوع نمایش باید گفت که یک موضوع نامتعارف است. تئاتر ایران نیاز دارد به این موضوعات نامتعارف. ضمن اینکه موضوع علاوه بر نامتعارف بودن، پازل گونه و معمایی است و در آخر می فهمیم که چه اتفاقی افتاده است.
عرفان پهلوانی دیگر منتقد حاضر در جلسه در خصوص نمایشنامه عنوان کرد: نمایشنامه در آغاز موضوع را لو می دهد و جذابیت های دیگری مانند بازی خوب بازیگران هست که ما را تا پایان اثر همراه می کند. ضمن اینکه نکته ای برای راز در اثر نداریم که تماشاگر را کمک کند تا آن همزاد پنداری با اثر را داشته باشد.
پوریا گلستانی کارگردان نمایش در خصوص اجرای پیشی خورد گفت : من اعتراض دارم به خودم حتی و آن چیزی که باید باشد و نیست. به جامعه، روابط و افراد. حالا به چه میزان این اعتراض تزریق شده به اثر نمایشی من، بر می گردد به دریافت مخاطب. حالا بحث ممیزی وسط می آید و نمی گذارند من آن طور که می خواهم اعتراض کنم اما تمام تلاش ام را کردم که اعتراض ام را نشان بدهم، مثل همین موضوع تجاوز و تلاش کردم این را بگویم.

حسن پارسانی در ادامه اضافه کرد : این مدل اعتراض شما تلویحی است و من آن را دیدم اما برخلاف نظر آقای پهلوانی معتقدم نمایش شکل پازل گونه خود را تا پایان طی کرد و در آخر ضربه نهایی را هم زد و گره گشایی کرد که البته ما انتظار آن را نداشتیم!
اما اشتباه اینجا بود که شما خیلی سریع از نتیجه پایانی ات رد شدی و گذاشتی به نظر تماشاگر اما اگر مکث می کردی، یک میزانسنی به بازیگران ات می دادی و حالت شگفتی و گناهکار بودن، به خود می گرفتند، موضوع پارادوکسیکال و بهتر می شد. بازی ها، خیلی خوب پیش می رود. ضمن اینکه انتخاب کنتراست در موسیقی هم با داستان جور در می آید اما وقتی آواز خارجی در نمایش ایرانی می آید، باید آن را ترجمه کرد. چون دیالوگ است. ما باید نشانه گذاری کنیم و فقط پایان است که می توان آن را بر حسب سلیقه تغییر داد. کارگردان حق ندارد هیچ چیز را کاملا به مخاطب واگذار کند.
پوریا گلستانی در پاسخ به عرفان پهلوانی در مورد حذف عناصر اضافی و یا تغییر آنها گفت : عناصر برای پیش بردن لحظات است و عنصر هویج برای من تبدیل شدن از یک نشانه به یک اتفاق است و به من کمک کرد تا به خودم پاسخ دهد.
پهلوانی در این باره گفت: اما انتخاب هویج و خیار به عنوان عناصری دم دستی، پاسخ هنرمندانه ای به من نیست! به نظر من، باید به نشانه هایی هوشمندانه تر و خلاقانه تر رسید.