درباره نمایش آریو برزن- نقد مهمان

نقد نمایش آریو برزن

مهسا چگینی- نقد مهمان

تاریخ ایران همیشه  دارای ظرفیت های زیادی برای درام سازی بوده است اما متاسفانه کارگردان های کمی از این ظرفیت ها برای تبدیل قصه به درام استفاده کرده اند، و شاید فقط یکی از افرادی که در این زمینه به صورت تخصصی کار کرده است بهرام بیضایی بود که چه تاریخ قبل از اسلام و چه تاریخ بعد از اسلام را به نمایش دراورد و در این زمینه بسیار موفق بود و حالا حامد مکملی و گروهش از این فرصت استفاده کرده اند و به صحنه آمده اند تا آنچه را که بر سر آریو برزن و خواهرش یوتاب آمده است را روایت کنند

آریو برزن آخرین سردار هخامنشی که شاید کمتر نام او و دلاوری ها او را شنیده باشیم .

او از اشراف‌زادگان و سرداران بزرگ تاریخ ایران در دوره پادشاهی داریوش سوم، آخرین شاه هخامنشی است که در سال ۳۳۱ پیش از میلاد در برابر حملات اسکندر مقدونی در نبرد دربند پارس (دروازه پارس) دلیرانه جنگید و در راه حفظ وطن با خلق حماسه‌ای بزرگ جان خود را فدا کرد.

نمایش آریو برزن یک اجرای حماسی_اسطوره ایی است

به طوری که شکل و نحوه اجرای نمایش، از حضور همسرایان تا خط سیر داستان و موزون بودن  دیالوگها، همه تداعی‌گر یک فرم حماسی بودند .

کارگردان  در طراحی فرم نمایش توجه زیادی به شاخصه‌های تئاتر شرق داشته

از بیان موزون و مسجع دیالوگها گرفته تا شکل رجزخوانی‌ها و نیز عدم استفاده از دکور و آکسسوار صحنه.

  (برای مثال طراحی صحنه در عمل چیزی جز یک پرده نبود که آن هم برای جدا سازی صحنه از رویداد داخل صحنه و خارج صحنه استفاده شده‌ بود و جز این  از اکسسوار و دکور دیگری استفاده نکرده بود، اما توانسته‌بود به راحتی فضا و موقعیت را در نمایش نشان دهد.)

در فقدان صورتک و آکسسورا صحنه، نور پردازی موثر ،در کنار موسیقی، از جمله مولفه‌هایی بود که نقش مهمی در شکل دهی به فضای نمایشی داشت مولفه‌هایی مثل هماهنگی حرکت و کلام بازیگران با موسیقی حفظ هارمونی بیانی و حرکتی در طول اجرا و از ریتم نیفتادن آکسیون‌های بازیگران و همسرایان در اجرای حرکات فردی و گروهی، نظیر صحنه نبرد سپاهیان؛ اتمسفر حماسی داستان را بخوبی به نمایش میکشید

بازیگران در صحنه همانند تئاتر در هند گاهی روایت را با حرکات رقص دست و پا بازگو میکردند و  به نظر میرسید عمده نمایش با تجسم ذهن بازیگر پیش میرفت.

اما  تمام این موارد به درستی و با ظرافت و پختگی در کار ،توسط گروه همسرایان انجام شده بود ،

نکته قابل ذکر دیگر در رابطه با نوع فرم بیان دیالوگها بود که به شکل روایی و حماسی بیان میشد و به نوعی تداعی گر نمایش های بهرام بیضایی بود

همچنین یکی از نقاط مثبت و مهم در این نمایش وجود موسیقی زنده در صحنه بود که تاثیر مهمی بر موفق بودن نمایش داشت.

حامد مکملی و آیناز کاکاوند به عنوان بازیگران اصلی در نمایش  لحن و بیانِ درست و حس اجرای خوبی در صحنه داشتند و طراحی بیان و گفتار خوب و درست دیالوگ ها نقش مناسبی در ایجاد فضای نمایشی ایجاد کرده بود، مثل استفاده از زبان آرکاییک، سبک بیان اغراق شده و اگزجره

 بازی همسرایان هم از نظم و هماهنگی خوبی برخوردار بود که نشان از رسیدن به یک نوع پختگی در کار بود و به نظر میرسد کارگردان سعی کرده بود فرم حماسی را مبنای ساختار نمایش خود قرار دهد وجزئیات  آن را بر اساس همین فرم ادامه بدهد که اتفاقا خیلی خوب هم در این راه پیش رفته‌بود.

روی هم رفته این اثر بواسطه استفاده درست از موسیقی، طراحی استاندارد و اجرای درست و حساب شده حرکت و تناسب آن با موقعیتهای داستانی، تجربه‌ای موفق بود که نشان داد، گروههای شهرستانی هم میتوانند به واسطه انجام تمرینات مداوم و منظم و رساندن تیم بازیگران به آمادگی بدنی و بیانی، اثری با استانداردهای قابل قبول را به روی صحنه ببرند.

 

مهسا چگینی- هنرجوی کارگاه نقد تئاتر