نمایشی ضد جنگ

سید جواد روشن- نمایش"گلوله‌های بی‌صدا" در یک منطقه جنگی – در یک ناکجا- اتفاق می افتد و روایت تعدادی سرباز است که امکاناتی برای جنگیدن ندارند ولی در تصوراتشان نقشه های جنگی همراه با موفقیت در جنگ ترسیم می کنند و در نهایت و به حکم ژنرال و برای حفظ اسرار نظامی، مجبور به خودکشی می شوند. نمایش رویکردی ضد جنگ دارد و مخاطب را یاد آثاری از این دست همچون "پیک نیک در میدان جنگ" اثر آرابال می اندازد. البته افشین ناصری در مقام نویسنده و با رویکرد ضد جنگ، نمایشنامه های "مترسک‌های جنگی" و "آخرین نبرد" را نیز در کارنامه خود دارد و این سه اثر او دارای یک پیوند مضمونی هستند و البته اثر قبلا توسط خود او نیز کارگردانی شده و در سی‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به روی صحنه رفته است. به نظر می آید احمد روستایی در مقام کارگردان در این اجرا، تغییراتی در این متن اعمال کرده است ولی کماکان اثر روایتی جذاب و موثر دارد. احمد روستایی در مقام کارگردان اگر در اجرا تلاش بیشتری برای خلق فضای گروتسک می کرد، قطعا نمایش تاثیر بیشتری داشت ولی در این اجرا و علی رغم پایان تلخش، فضای کمدی بر اثر حاکم است که از تاثیر گذاری آن می کاهد. در گروتسک مخاطب تا مرز خنده می رود ولی چیزی مانع آن می شود. جنگ نیز قطعا رویدادی تلخ و خانه مان سوز است که هرچقدر با آن شوخی کنیم ولی از تلخی آن کاسته نخواهد شد و رنج جان هایی که زیر سایه جنگ گرفته می شود تا همیشه خواهد ماند. اگر این رویکرد کلی را در نظر نگیریم باید گفت در مجموع طراحی و ایده های کارگردان قابل قبول است و اثر با مخاطب ارتباط خوبی برقرار و پیام ضد جنگش را مخابره می کند. بازی های نمایش نیز تقریبا یکدست و قابل قبول است و می توان گفت خود روستایی در نقش فرمانده وایس نیاز به کنترل و هدایت بیشتری داشت تا شوخی هایش از شخصیت و فضای کلی اثر خارج نشود و می توان این موضوع را به حضور بازیگر-کارگردان بودنش نسبت داد. طراحی صحنه نمایش نیز قابل قبول و فضاسازی خوبی دارد و اگر از ایده میز جنگ که در آشپزخانه نیز مورد استفاده قرار می گرفت بیشتر استفاده می شد و به عبارت دیگر طراحی صحنه بیشتر کاربردی تا فضاسازی بود، می توانست موثر و جذاب تر باشد. قطعادر چنین شرایطی داشتن یک شومینه در یک موقعیت جنگی چندان توجیح مناسب و کارکرد نمایشی ندارد.

در پایان می توان گفت نمایش "گلوله‌های بی‌صدا" به کارگردانی احمد روستایی اجرایی قابل قبول داشت و در ارتباط با مخاطب موفق بود.