در حال بارگذاری ...
گزارشی از نشست نقد و بررسی نمایش "نوای اسرار آمیز"

به چالش کشیدن درونیات انسان

جلسه نقد و بررسی نمایش " نوای اسرار آمیز" نوشته اریک امانوئل اشمیت و به کارگردانی ساقی عطایی روز دوشنبه مورخ ۲ مردادماه، توسط کانون ملی منتقدان تئاتر ایران در تماشاخانه پایتخت برگزار شد.


جلسه نقد و بررسی نمایش " نوای اسرار آمیز" نوشته اریک امانوئل اشمیت و به کارگردانی ساقی عطایی روز دوشنبه مورخ 2 مردادماه، توسط کانون ملی منتقدان تئاتر ایران در تماشاخانه پایتخت برگزار شد.
 در این جلسه امید طاهری و حمید کاکاسلطانی از منتقدان عضو کانون و همچنین ساقی عطایی کارگردان، وحید آقاپور و هومن کیایی بازیگران؛ علی جعفری مدرس و منتقد تئاتر و تعدادی از مخاطبان اثر و علاقه مندان نقد حضور داشتند.
 امید طاهری با اشاره به برخی نمایشنامه های امانوئل اشمیت، اغلب آثار او را گفتگوهایی طولانی با رویکردی فلسفی، مذهبی و انسانی توصیف کرد و در خصوص نمایشنامه نوای اسرار آمیز گفت :
این اثر به نسبت دیگر آثار اشمیت قوی تر و دارای بار دراماتیک بیشتری است. گفتگوها در نوای اسرار آمیز چند لایه است و این به خاطر ویژگیهای روانشناختی کاراکترهای اشمیت است. نویسنده مساله عشق و جنسیت را در پلاتی بسیار خوب طرح می کند و در روند درام مبارزه شدیدی که بین دو کاراکتر نمایش جریان دارد و هر لحظه شکلی تازه به خود می گیرد باعث شده نوای اسرار آمیز به نمایشنامه ای چند لایه؛ قابل بحث در جنبه های روانشناسی، انسانی و اجتماعی تبدیل شود و در عین حال به لحاظ دراماتیک نیز شاکله قابل توجهی داشته باشد.
 کاکاسلطانی دیگر منتقد حاضر در جلسه در خصوص نمایشنامه گفت :
اشمیت فلسفه را خوب می شناسد و به نظر می رسد حرکت در مسیر سنت، مدرنیته و جریان پست مدرن را به خوبی تجربه کرده. بر همین اساس در نمایشنامه نوای اسرار آمیز در چینش کاراکترها و رابطه ایجاد شده بین آنها، از سطح عبور می کند و نقب می زند به درونیات انسان و مسایل اساسی زندگی او مثل عشق و جنسیت را به چالش می کشد.
در این نمایشنامه دیالوگ بسیار با اهمیت است. چرا که در یک سطح قرار نمی گیرد. جملات گاه دهشتناک و هراس انگیز می شوند. از این منظر نمایشنامه می تواند یک تراژدی مدرن باشد.
 ساقی عطایی کارگردان اثر در ادامه جلسه گفت :
 برای من جنبه های انسانی و روانشناختی که نمایشنامه در خصوص مساله عشق و جنسیت مطرح می کند اهمیت زیادی داشت و اصلا به همین دلیل متن را انتخاب کردم چون معتقدم مساله این متن یک مساله جهانشمول است و در شرایط فعلی اجتماعی ما جای طرح دارد.
 امید طاهری منتقد حاضر در جلسه با اشاره به طرح مساله جنسیت در نمایشنامه اشمیت گفت :
در نگاه اول ممکن است به نظر برسد نویسنده نظری به سمت مساله هموسکسوال داشته. اما گمان می کنم این یک برداشت غلط از متن اشمیت است. در این نمایشنامه خلاء وجود هلن عامل اصلی دیدار لارسن و زنورکو است و همه چیز پیرامون هلن که در راس این مثلث قرار دارد شکل می گیرد.
پس از برملا شدن مرگ هلن و نامه نگاری لارسن و زنورکو، این ارتباطی که در ناآگاهی زنورکو شکل گرفته بیشتر به یک شوخی تلخ و یک گروتسک دهشتناک تبدیل می شود. هلن در لحظه لحظه زیست این دو نفر وجود داشته. برای زنورکو به عنوان یک عشق فراتر از جسمیت و برای لارسن به واسطه نامه هایی که او را زنده نگه داشته.
کاکاسلطانی بازیهای نمایش را خوب و دقیق توصیف کرد و در این خصوص ابراز داشت:
در لحظات مختلف نمایش سکوت ها بسیار معنامند می شوند و تقابل دو کاراکتر در این لحظات سکوت اوج می گیرد و لایه های دیگری از شخصیت آنها را عیان می کند.
امید طاهری در خصوص بازیگری این نمایش در ادامه گفت:
اساس شکل گیری این اجرا بازیگری است. البته این نافع تاثیر کارگردان نیست. در واقع کارگردانی درست باعث شده ما با بازیگران همراه شویم و حضور کارگردان را فراموش کنیم. وحید آقاپور و هومن کیایی هر دو به خوبی از پس اجرای نقش های سخت این نمایشنامه برآمده اند. لحظات نابی در بازیها وجود دارد که ترجمان دقیق و درست کنش های مستتر در لایه های زیرین دیالوگ است و اگر این لحظات در بازی ها متبلور نمی شد نمایش اصلا نمی توانست ارتباط برقرار کند.
 در ادامه جلسه علی جعفری مدرس و منتقد تئاتر که میهمان این نشست بود با اشاره به رویکرد ناتورالیستی در بازی ها، دکور نمایش را وصله ناچسبی به اندام کلی اثر دانست و اشاره کرد وقتی ما  همه چیز را در قرارداد اولیه تابع ناتورالیسم متن و اجرا می دانیم نمی توانیم برای مثال در قرار دادن پرده عریض انتهای صحنه توجیه دیگری خارج از آن قرارداد بیاوریم. به نظر من بر خلاف اعتقاد کارگردان، دکور این نمایش اصلا مینیمالیستی نیست. از طرفی زمان در نمایشنامه اشمیت زمان واقعی است نه نمایشی. بنابراین توجیح گذشت زمان و تغییر نور پرده عریض اصلا کارکرد ندارد و در نهایت باعث نقض قرارداد کلی اجرا می شود.
این جلسه پس از پرسش و پاسخ حاضران پایان یافت.

 




نظرات کاربران